– To efekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 2021 roku.[1] Zmiana ta ma istotne znaczenie dla pracodawców. Okres, za który mogą odzyskać nadpłaty zostanie mocno zawężony. Aby zdążyć przed wejściem znowelizowanych przepisów w życie, przedsiębiorcy powinni jak najszybciej upewnić się czy w poprzednich latach rozliczali składkę prawidłowo – komentuje Piotr Radko, Dyrektor Obszaru Kosztów Pracy w Ayming Polska. – Prace należy rozpocząć najlepiej jeszcze w I półroczu 2023. W procesie trzeba bowiem uwzględnić czas analizy oraz postępowania administracyjnego – dodaje.

Zgodnie z danymi ZUS, w 2022 roku aż 70 tys. firm w Polsce zapłaciło składkę wypadkową w wysokości równej lub wyższej niż podstawowa stopa procentowa przypisana do kodu PKD. Te dane  pokazują, jak wielki potencjał oszczędnościowy tkwi w tej pozycji w budżecie polskich przedsiębiorstw.

Według danych Ayming, zweryfikowanie wysokości składki wypadkowej może wygenerować zwrot kosztów rzędu nawet 3% wszystkich wynagrodzeń wypłacanych w firmie w skali roku.

Jak branża spożywcza w Polsce zawyża swoje zobowiązania wobec ZUS?

Może się wydawać, że praca z czynnikami szkodliwymi i w środowisku o wysokiej wypadkowości oznacza, że sektor spożywczy jest skazany na płacenie wysokich kwot z tytułu składki wypadkowej. Jak pokazują dane Ayming, wcale tak nie jest. W wielu przypadkach firmy same błędnie zawyżają wysokość swoich przelewów do ZUS. Często wynika to m.in. z nieprawidłowej klasyfikacji liczby osób pracujących np. w mikroklimacie zimnym. Równie problematyczne jest działanie pod błędnym wykazanym kodem PKD, któremu przypisana jest wyższa stopa składki wypadkowej. Dotyczy to szczególnie firm, które jednocześnie zajmują się produkcją, magazynowaniem i sprzedażą. Sama korekta formalności może zatem poskutkować zaoszczędzeniem zauważalnej sumy pieniędzy.

– Aż jedna trzecia nadpłat składki wypadkowej w sektorze spożywczym wynika z wysokiego wskaźnika wypadkowości. Często jednak są to zdarzenia błahe, występujące w przestrzeni magazynowej. Stłuczenia, otarcia, siniaki – wszystkiemu można zapobiec, stosując proste środki prewencyjne i przeprowadzając regularne akcje informacyjne, w efekcie znacząco obniżając wskaźnik wypadkowości – tłumaczy Michał Wawrzynowski, Kierownik Projektów Obszaru Kosztów Pracy Ayming Polska.

Czytaj więcej

ZUS: rusza wsparcie dla piekarni i cukierni wykorzystujących paliwa gazowe

Ile można odzyskać z nadpłat składki wypadkowej?

Nowe przepisy wchodzą w życie od 1 stycznia 2024. Od tego momentu, nie będzie już możliwe odzyskanie nadpłat dokonanych wcześniej niż w grudniu 2018. Z każdym kolejnym miesiącem termin ten analogicznie będzie ulegał przesunięciu.

W wyniku wprowadzonych zmian, potencjał możliwości odzyskania nadpłaconych kwot zmaleje o co najmniej 50 proc.

– To kwoty, które z powodzeniem mogą zostać wykorzystane do podniesienia wynagrodzeń, poprawy bezpieczeństwa pracy pracowników lub innych inwestycji w rozwój biznesu – komentuje Piotr Radko. – Szacujemy, że jest to strata rzędu 50 proc. wartości możliwego potencjału. Przewidujemy jednak przypadki, w których odsetek ten będzie jeszcze wyższy, zwłaszcza gdy nadpłaty występowały w odległych latach – dodaje.

Czytaj więcej

ZUS w tym roku może sprawdzić 25 tys. firm

Odzyskiwanie nadpłat alternatywą dla podnoszenia cen

Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego, aż 70 proc. przedsiębiorstw uzasadniało podnoszenie cen swoich produktów i usług coraz wyższymi kosztami pracy[2]. To zdecydowanie negatywne zjawisko w kontekście budowania konkurencyjności firm zarówno w skali kraju, jak i na rynku międzynarodowym. Odzyskiwanie nadpłat z ZUS to atrakcyjna, nisko kosztowa alternatywa pozwalająca zachować firmom płynność finansową.

A potencjał nadpłat wynikających z przeprowadzenia analizy wstecznej składki wypadkowej jest duży. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej, obecna wysokość podstawowej stopy procentowej w sektorze spożywczym waha się od 1,47 % aż do 2,53%. Jednak w przypadku analizowanych przedsiębiorstw z tej branży rozpiętość faktycznie płaconych składek jest znacznie szersza – nawet 2,53% różnicy pomiędzy najniższą możliwą stopą procentową a najwyższą. Za tymi procentami kryją się znaczące środki finansowe, które mogą zasilić budżety firm.

Ciekawe liczby

Z czego wynikają zawyżone wysokości składek wypadkowych w branży spożywczej?

• 60% – warunki zagrożenia o   np. mikroklimat zimny,
• 33% – wypadkowość o   np. zawyżony wskaźnik wypadkowości,
• 7% – rodzaj działalności o   np. nieprawidłowy kod PKD.

[1] Podstawa prawna: art. 48d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 11 ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Dz.U.2021.1621

[2] https://pie.net.pl/44-proc-firm-podnioslo-ceny-w-2021-roku-powody-rosnace-koszty-pracy-i-wytworzenia-oraz-wieksze-zyski/