O nadaniu statusu miasta decyduje Rada Ministrów w rozporządzeniu przygotowanym wraz z uzasadnieniem przez MSWiA. Dokument "w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta" rząd przyjął pod koniec lipca.

Nowe miasta w Polsce

W czwartek w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się uroczystość wręczenia aktów nadania praw miejskich.

Premier Mateusz Morawiecki zauważył, że w większości przypadków nadanie statusu miasta, to przywrócenie praw miejskich odebranych m.in. w wyniku carskich represji po powstaniu styczniowym. „To była bardzo częsta praktyka caratu - zemsta za uczestnictwo, za pomoc miasta, miejscowości w Powstaniu Styczniowym” – powiedział szef rządu. 1 stycznia 2023 r. będzie zatem dniem sprawiedliwości dziejowej. Trzy miejscowości nie posiadały wcześniej praw miejskich: Miękinia, Łopuszno, Piekoszów.

Nowe miasta w woj. łódzkim

W woj. łódzkim miastem zostaną: Jeżów w powiecie brzezińskim, Dąbrowice w powiecie kutnowskim, Rozprza w powiecie piotrowskim i Ujazd w powiecie tomaszowskim. Uzasadniając nadanie nowej rangi przypomniano, że wszystkie te miejscowości miały już prawa miejskie do 1870 roku, mają rozwiniętą infrastrukturę a większość ich mieszkańców pracuje poza rolnictwem. W Dąbrowicach ponadto zachowały się dwa place targowe, zabytkowy ratusz i kościół z I połowy XIX wieku. W Rozprzy centrum stanowi zaś zabytkowy rynek wraz z otaczającymi go ulicami. W 2021 roku otwarto tam również Muzeum Ziemi Rozprzańskiej.

Nowe miasta w woj. mazowieckim

W woj. mazowieckim status miasta otrzymają: Latowicz w powiecie mińskim, Bodzanów w powiecie płockim, Jastrząb w powiecie szydłowieckim i Jadów w powiecie wołomińskim. Te miejscowości miały prawa miejskie do 1869 roku i również cieszą się rozwiniętą infrastrukturą. W Latowiczu mieści się zabytkowy kościół wybudowany w latach 1899-1911. W Jastrzębiu jest kościół z początku XX wieku, a w nim malowany na desce obraz Matki Bożej Bolesnej z przełomu XVI i XVII wieku. W Jadowie znajduje się rynek, którego dominantą jest murowany kościół z lat 80. XIX wieku. Wśród atutów Bodzanowa wymieniono Jarmark Norbertański wzorowany na średniowiecznym jarmarku organizowanym w tej miejscowości od 1415 roku.

Nowe miasta w woj. świętokrzyskim

W woj. świętokrzyskim na listę miast trafią położone w powiecie kieleckim Łopuszno i Piekoszów. W Łopusznie znajduje się zabytkowy pałac z przełomu XIX i XX wieku wzniesiony według projektu Władysława Marconiego oraz Wzgórze Trzech Krzyży. Działa tam też ośrodek sportowo-wypoczynkowy z boiskiem do piłki nożnej, kortem tenisowym i sceną koncertową. Od 41 lat odbywają się tam Międzynarodowe Plenery Malarskie. W Piekoszowie przez bliskość do Kielc i skoncentrowanie zabudowy przy drogach krajowych praktycznie zanikła działalność rolnicza.

Nowe miasta w woj. małopolskim

W woj. małopolskim status miasta uzyskają Książ Wielki w powiecie miechowskim oraz Czarny Dunajec w powiecie nowotarskim. Prawa miejskie Książ Wielki prawdopodobnie uzyskał przed 1381 rokiem, a utracił je w 1869 roku. W centrum znajduje się zrewitalizowany rynek, a wśród zabytków są XIV-wieczne kościoły, pałac "Mirów" wybudowany w latach 1585-95, czy synagoga z 1846 roku. Czarny Dunajec od 1925 roku był gminą miejską, a prawa miejskie utracił na mocy ustawy z 1933 roku. Obecnie liczy blisko 3,8 tys. mieszkańców, a osią jego układu prowadzącą do podłużnego rynku jest ulica Piłsudskiego.

Nowe miasta w woj. dolnośląskim

W woj. dolnośląskim nowym miastem będzie Miękinia w powiecie średzkim. Miejscowość liczy ponad 2 tys. mieszkańców, którzy żyją głównie z działalności pozarolniczej. Miękinia jest dobrze skomunikowana dzięki drodze krajowej nr 94 oraz zachodniej obwodnicy aglomeracji wrocławskiej. Przebiega też przez nią linia kolejowa Wrocław - Drezno.

Nowe miasta w woj. śląskim

W woj. śląskim miastem zostaną Włodowice w powiecie zawierciańskim. W przeszłości Włodowice miały prawa miejskie, a utraciły je w 1870 roku. Centrum tej miejscowości stanowi zrewitalizowany rynek z wmurowaną płytą herbową, a jej atrakcją są ruiny pałacu wybudowanego w latach 1669-81.

Nowe miasta w woj. wielkopolskim

W woj. wielkopolskim nowy status zyska Miasteczko Krajeńskie w powiecie pilskim. Centrum Miasteczka, które ponownie stanie się miastem, stanowi rynek (Plac Wolności) z ciągiem historycznej architektury. Miasteczko Krajeńskie posiadało prawa miejskie w XV wieku, jednak zniesiono je w 1973 roku.