Po stronie popytu, wymieniane jest silne odbicie gospodarki światowej, obawy o dostępność surowca w zimie 2021/22 po tym jak zima na początku 2021 była sroga. Po stronie podaży, wskazuje się na: rywalizację Europy Zachodniej o LNG z Chinami, gdzie jest sprzedawane z premią; wycofywanie bloków węglowych i nuklearnych (Niemcy, Belgia), dostawy gazu z Rosji w 2 poł 21 nie zaspokajające zwiększonego popytu oraz niskie poziomy zapasów w magazynach w Europie Zachodniej (ostatnio 56% zapełnienia, średnia wieloletnia 72%); czy słabsze warunki wietrzne i prace utrzymaniowe na złożach w Norwegii i Holandii w końcu 2021.

Wynika to z faktu, że gaz w wielu krajach UE jest paliwem krańcowym i koszt produkcji prądu w tych jednostkach determinuje cenę równowagi. W krótkim okresie polski system energetyczny oparty na węglu zadziałał jak tarcza na skok cen gazu. Jednak w dłuższej perspektywie, presja cenowa pojawi się z powodu wysokich cen CO2, które dotykają polskie firmy bardziej niż zachodnie z uwagi na wysoki udział węgla i niski udział OZE w polskim miksie energetycznym.

– Wydaje się, że wysoka cena gazu pozostanie z nami na dłużej, co powinno skłonić do weryfikacji rządowych planów wielkiej rozbudowy infrastruktury gazowej w Polsce do 2030. Tym bardziej, że o finansowanie inwestycji gazowych będzie coraz trudniej. Zarówno publiczne m.in. ze środków unijnych czy kredytów EBI, jak i prywatne. Ostatnia propozycja KE wprawdzie dopuszcza gaz w taksonomii inwestycji zrównoważonych, ale przy spełnieniu szeregu warunków, które wpłyną na rentowność projektu m.in. przy gotowości użycia OZE, wodoru i technologii CCS. W takich uwarunkowaniach czas na przyśpieszenie inwestycji w efektywność energetyczną, OZE i atom w Polsce – mówi Leszek Kąsek, starszy ekonomista ds. zrównoważonego rozwoju w ING Banku Śląskim.

Czy będzie taniej?

-Wykorzystanie gazu jako instrumentu polityki zagranicznej Rosji w stosunku do krajów UE czy Ukrainy wpłynęło na podbicie cen w 4 kw 21, a szczególnie w grudniu i gwałtowne wahania cen kontraktów terminowych. W połowie grudnia cena gazu w kontraktach terminowych z dostawą za 1 miesiąc przebiła €180 za MWh. W poprzednich kilku miesiącach cena ta kształtowała się w okolicach €100, a średnia 5-letnia do połowy 2021 wynosiła niespełna €17. Również ceny gazu w kontraktach terminowych na 1 rok kształtują się kilka razy powyżej długoterminowej średniej i podlegały silnym wahaniom. Na początku 2022 roku cena mocno spadła pod wpływem ciepłej pogody. Można oczekiwać korekty cen gazu na wiosnę, ale trudno spodziewać się powrotu do cen z początku 2021 - wskazuje w analizie zespół ING.

Największy udział w konsumpcji finalnej gazu (około 1/3) mają
gospodarstwa domowe, dla których ceny w Polsce są regulowane. Od
stycznia 2022 taryfy wzrosną o 54% i to nie koniec podwyżek.