W opinii PSNPH obowiązkowe ubezpieczenie dla obu stron powinno obejmować wyłącznie odpowiedzialność OC. Pozostałe ubezpieczenia – dla najemców np. dotyczące sprzedawanego towaru czy własnego sklepu, a dla wynajmujących budynku – powinny być pokrywane przez stronę, której ta odpowiedzialność dotyczy. Do kosztów wspólnych nie powinny być też doliczane podatki od nieruchomości czy opłaty za dzierżawę terenu – gdyż dotyczą nieruchomości pozostającej własnością wynajmującego.

Do kosztów wspólnych wynajmujący zaliczają: utrzymanie powierzchni poza sklepami i punktami usługowymi – takich jak korytarze, toalety, parkingi, wejścia, schody, windy etc. Najemcy ponoszą opłaty za personel i biura zarządcy, sprzątanie, oświetlenie, ochronę – oraz podatek od nieruchomości należny od wynajmującego. Najemcy muszą też pokrywać kary administracyjne nałożone na wynajmującego, koszty odzyskiwania należności, ubezpieczenia, itp.

- Koszty wspólne są wyjątkowo nietransparentym elementem płatności, które są wymagane od sklepów i punktów usługowych przez właścicieli galerii handlowych. Właściwie wliczane są tam wszelkie koszty prowadzenia działalności wynajmującego i zarządcy obiektu – włącznie z pensjami jego pracowników, ubezpieczeniami, podatkami,. Tymczasem w naszym przekonaniu ubezpieczenia, podatki i wszelkie opłaty ściśle dotyczące nieruchomości powinny być regulowane przez właścicieli obiektów z ich zysków – pochodzących z czynszów. Obecnie czynsze są czystym zyskiem wynajmujących – bo nie ponoszą oni żadnych kosztów własnej działalności. Wszystkie te koszty są wliczane właśnie do pozycji „koszty wspólne”, którą pokrywają najemcy. Kwestie kosztów wspólnych są procedowane w sądach – w ostatnim czasie Sąd Najwyższy wydał wyrok dotyczący kosztów wspólnych w galerii handlowej i zakreślił kiedy mamy do czynienia z czynem nieuczciwej konkurencji. Dodatkowo czynsze przeliczane są z euro – aby zabezpieczyć ryzyko kursowe w kredytach właścicieli galerii. A więc to najemcy zasilają budżet państwa płacąc podatki PIT, CIT, VAT, od nieruchomości – łącznie ponad 5,4 mld zł rocznie. A jakie podatki płacą w Polsce właściciele galerii handlowych, w większości e koncerny lub fundusze? To najemcy zatrudniają ponad 400 tysięcy osób w całej branży – bo płace wszystkich pracowników centrów handlowych pokrywane są przez najemców. Jak widać działalność właścicieli centrów handlowych ogranicza się do realizacji transakcji finansowych i generowaniu wysokich zysków dla swoich akcjonariuszy – mówi Katarzyna Marczuk, rzecznik Polskiego Stowarzyszenia Najemców Powierzchni Handlowych (PSNPH).

Czytaj więcej

Galerie handlowe trwonią pieniądze, płacą za to najemcy

PSNPH wskazuje także, że zagregowane dane o odwiedzalności – podawane przez PRCH – nie mogą być porównywane do lat wcześniejszych, a już absolutnie nie wobec okresów sprzed pandemii. Z danych Selectivv Data Tank wynika, że w grudniu frekwencja w centrach handlowych wzrosła o 18,9 proc. – ale jest to wyłącznie efekt napływu klientów z Ukrainy[1]. Polacy odwiedzają galerie handlowe coraz rzadziej. Oznacza to, że porównywalnie ruch w galeriach handlowych zmalał wobec lat sprzed pandemii. Dla wiarygodnej i miarodajnej analizy danych o odwiedzalności należałoby oczyścić bieżące wskaźniki o ruch generowany przez przybyłych do Polski obywateli Ukrainy. Ponadto galerie powinny przekazywać najemcom jednostkowe dane o odwiedzalności każdego obiektu. Dane zagregowane, jakie publikuje PRCH – są całkowicie nieprzydatne i niemożliwe do wykorzystania w jakichkolwiek analizach biznesowych prowadzonych przez najemców.

Podobnie oczyszczony powinien być zagregowany wskaźnik wzrostu obrotów publikowany przez PRCH – na potrzeby porównania do lat poprzednich musi być obniżony o poziom inflacji.

PSNPH podkreśla, że to najemcy budują wartość centrów handlowych, kreują miejsca pracy dla ponad 400 tys. osób, zapewniają wpływy podatkowe do budżetu państwa oraz kas samorządów. To najemcy w centrach handlowych stymulują polską gospodarkę, pokrywając koszty obsługi galerii przez firmy z wielu branż – jak ochrona, sprzątanie, utrzymanie techniczne, marketing. Takie koszty szacuje się na 3,4 mld zł rocznie[2].

Dodatkowo najemcy w centrach handlowych pokrywają wszystkie podatki odprowadzane przez centra handlowe do budżetu państwa i samorządów:

• Podatek CIT – ponad 500 mln zł rocznie.
• Podatek od nieruchomości w wysokości ponad 600 mln zł rocznie.
• Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego w wysokości ponad 200 mln zł rocznie.
• Podatek VAT generowany przez najemców centrów handlowych sięga 4 mld zł rocznie.

Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług (ZPPHiU) wspólnie z Polskim Stowarzyszeniem Najemców Powierzchni Handlowych (PSNPH) podczas Pierwszego Kongresu ZPPHiU i PSNPH przedyskutowały najistotniejsze kwestie poruszane przez Kodeks Najlepszych Praktyk w umowach najmu według najemców. Przygotowany przez PSNPH Kodeks, uaktualniający dokument powstały w 2011 roku, wskazuje na oczekiwane przez najemców standardy współpracy i komunikacji z właścicielami oraz zarządcami centrów handlowych. Zasady proponowane przez Kodeks mają właściwie rozłożyć ryzyka biznesowe obu stron umowy.

[1] https://www.rp.pl/handel/art37802611-bez-ukraincow-w-polskich-centrach-bylyby-pustki
[2] https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/ile-na-pandemii-straca-wlasciciele-centrow-handlowych/j6sy24y