Jest rozporządzenie ws. badania pracowników na obecność alkoholu. Co może pracodawca?

Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika określa:
1) warunki i metody przeprowadzania przez pracodawcę oraz przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego lub zlecanych przez ten organ badań na obecność w organizmie pracownika:
a) alkoholu, zwanych dalej „badaniami na obecność alkoholu”,
b) środków działających podobnie do alkoholu, zwanych dalej „badaniami na obecność środków”;
2) sposób dokumentowania badań przeprowadzanych lub zlecanych przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego;
3) wykaz środków działających podobnie do alkoholu.
Badania pracownika na obecność alkoholu. Dopuszczone metody i urządzenia
Badania na obecność alkoholu obejmują badanie wydychanego powietrza lub badanie krwi. W dokumencie czytamy, że badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przed badaniem krwi, jeżeli stan osoby badanej na to pozwala.
Badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przy użyciu urządzenia elektronicznego dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, z użyciem ustnika, metodą:
1) spektrometrii w podczerwieni lub
2) utleniania elektrochemicznego
– zwanego dalej „analizatorem wydechu”.
Opakowanie ustnika należy otwierać w obecności osoby badanej. Badanie wydychanego powietrza może być przeprowadzone przy użyciu analizatora wydechu niewyposażonego w cyfrową prezentację wyniku pomiaru, a także bez użycia ustnika, jeżeli producent analizatora wydechu przewiduje taki sposób jego eksploatacji.
Jeżeli badanie, o którym mowa w ust. 1, wykaże obecność alkoholu w wydychanym powietrzu, niezwłocznie przeprowadza się badanie analizatorem wydechu.
Pracodawca sporządza protokół z badania na obecność alkoholu
Rozporządzenie mówi, że z badania przeprowadzonego przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego analizatorem wydechu sporządza się protokół, który zawiera:
1) dane osoby badanej:
a) imię i nazwisko,
b) numer PESEL, a jeżeli nie posiada, serię i numer dokumentu potwierdzającego jej tożsamość,
c) datę urodzenia,
d) płeć,
e) wzrost – na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe,
f) masę ciała – na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe,
g) czytelny podpis, jeżeli jego złożenie jest możliwe, albo informację o przyczynie niezłożenia podpisu;
2) imię, nazwisko i podpis osoby przeprowadzającej badanie;
3) imię, nazwisko i podpis osoby, w obecności której przeprowadzono badanie;
4) wynik pomiaru lub pomiarów w postaci cyfrowej oraz jednostkę, w jakiej wyrażony jest wynik, a w przypadku badania przeprowadzonego wyłącznie przy użyciu analizatora wydechu niewyposażonego w cyfrową prezentację wyniku pomiaru – opis prezentacji wyniku pomiaru;
5) wyszczególnienie załączników do protokołu w postaci wydruków z wynikami badań, jeżeli urządzenie stosowane do badań umożliwia ich wykonanie i jeżeli zostały one wykonane;
6) datę, godzinę i minutę badania;
7) miejsce wykonania badania;
8) nazwę, model, numer fabryczny oraz datę ważności dokumentu potwierdzającego kalibrację lub wzorcowanie analizatora wydechu, którym przeprowadzono badanie;
9) ilość, rodzaj i godzinę spożycia napojów alkoholowych przez osobę badaną w ciągu ostatnich 24 godzin – na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe;
10) informację o chorobach, na jakie choruje osoba badana – na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe;
11) informację o objawach lub okolicznościach uzasadniających przeprowadzenie badania oraz dacie i godzinie ich stwierdzenia;
12) informację o żądaniu przez osobę badaną przeprowadzenia badania krwi;
13) uwagi osoby badanej co do sposobu przeprowadzenia badania, jeżeli zostały zgłoszone;
14) załącznik w postaci kopii ważnego dokumentu potwierdzającego kalibrację lub wzorcowanie analizatora wydechu użytego do przeprowadzenia badania.
Kiedy rozporządzenie wejdzie w życie?
Proponuje się, aby rozporządzenie weszło w życie z dniem 21 lutego 2023 r. Termin jest uwarunkowany terminem wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, który wynosi 14 dni od ogłoszenia ustawy.
Projekt rozporządzenia będzie miał wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek, przedsiębiorcy będą mieli możliwość wprowadzenia kontroli trzeźwości lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu w stosunku do pracowników, a także osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osób fizycznych prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą, których praca jest organizowana przez tych przedsiębiorców. Oprócz czynności organizacyjnych, przedsiębiorcy, którzy wprowadzą kontrolę trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, będą musieli wyposażyć się w stosowne środki techniczne do ich przeprowadzania.