Podatek cukrowy: Najbardziej podrożały napoje gazowane, najsilniejsze wzrosty w cash&carry

Jeśli przeanalizujemy wzrosty cen napojów z konkretnych grup produktów we wszystkich typach sklepów zauważymy, że największy wzrost cen zanotowały napoje gazowane – podrożały średnio o 29,53%. Kolejne na podium są napoje energetyczne (11,35%) oraz izotoniczne (8,13%).
Opłata „cukrowa” składa się z 2 części — stałej i zmiennej. Część stała wynosi 50 gr za każdy litr napoju słodzonego oraz dodatkowo 10 gr za każdy litr napoju z dodatkiem tauryny lub kofeiny. Część zmienna to 5 gr za każdy 1 gram cukru w napoju powyżej 5 gramów na 100 ml napoju. Część stała w wysokości 50 gr/ 1 l dotyczy także napojów słodzonych słodzikami. W sumie dodatkowa opłata może wynieść maksymalnie 1,20 zł na 1 litr napoju.
W raporcie wzięto pod lupę ceny napojów słodzonych ze stycznia 2020 i stycznia 2021, przeanalizowano ceny z gazetek promocyjnych.
Średnie wzrosty cen powyższych produktów mają następujące odzwierciedlenie w cenach:
Coca-Cola 850 ml – z 1,99 zł na 3,82 zł; Black Energy Classic 1 l – z 2,24 zł na 4,37 zł; Coca-cola 2 l – z 3,85 zł na 7,29 zł; 7Up 1,75 l – z 2,19 zł na 3,99 zł; Mirinda 1,75 l – z 2,19 zł na 3,99 zł; Fanta 200 ml – z 1,00 zł na 1,77 zł; Fanta 2 l – z 3,85 zł na 6,79 zł; Sprite 2 l – z 3,85 zł na 6,79 zł; V-max żurawinowy 1 l – z 1,59 zł na 2,77 zł; PowerUp 1 l – z 1,54 zł na 2,64 zł.
- Analiza cen napojów, które pojawiały się w gazetkach promocyjnych w styczniu 2020 i styczniu 2021, pozwala zauważyć wyraźne wzrosty cen części napojów słodzonych. Niektóre z nich są symboliczne i wynoszą jedynie kilka-kilkanaście procent, co przy cenach rzędu 1, 2 czy 3 zł nie sieje spustoszenia w portfelach konsumentów. Inne wzrosty cen są jednak bardziej spektakularne i wynoszą 70, 80 czy nawet ponad 90% – tutaj wielu konsumentów zastanowi się dwa razy, zanim włoży napój do koszyka - napisano w raporcie.
Warto zwrócić uwagę na wzrost cen napojów dietetycznych, które w 3 zestawieniach okazały się być napojami notującymi największy wzrost cen. Biorąc pod uwagę fakt, że napoje typu „zero” często zalecane są przez dietetyków jako napój przejściowy między tymi słodzonymi cukrem, a przyzwyczajeniem się do picia wody, podwyżka ich cen nie wpisuje się w prozdrowotną argumentację.
W których sklepach poszczególne napoje podrożały średnio najbardziej?
Napoje energetyczne najbardziej podrożały w cash&carry – o 22,8%;
Napoje gazowane – w hurtowniach, o 42,2%;
Napoje izotoniczne – w dyskontach, o 19,7%;
Nektary – w hurtowniach, o 11%;
Wody smakowe – w hurtowniach o 10,5% (nie licząc podwyżki w cash&carry, która wyniosła 16,7%, jednak analizie poddano tylko 1 napój).
A gdzie średnie ceny wzrosły średnio najmniej?
Napoje energetyczne najmniej podrożały w hurtowniach i hipermarketach – kolejno o 3,5% oraz 3,8%;
Napoje gazowane – w supermarketach, o 21,2%;
Napoje izotoniczne – w supermarketach, o 1,7%;
Nektary – w sklepach convenience, o -8,9%;
Wody smakowe – w sklepach convenience, o -4,2%.
Nie wszystkie napoje podrożały. Można znaleźć wiele przykładów na utrzymanie lub obniżki dotychczasowych cen. Może to wynikać np. z faktu, że dany napój nie został objęty podatkiem cukrowym lub producentowi udało się obniżyć koszty jego produkcji.