W dniu 13 września 2023 r. Sąd  Najwyższy rozstrzygnął kasację wniesioną przez Prokuratora Generalnego na wniosek Głównego Inspektora Pracy – na niekorzyść obwinionego (sygn. akt III KK 155/23) – w sprawie wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 30 grudnia 2022 r. (sygn. akt II Ka 457/22 ). Sprawa ta dotyczyła korzystania przez placówkę handlową z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, poprzez wstawienie do sklepów – zajmujących się głównie sprzedażą alkoholu – regałów, na których wyeksponowano sprzęt sportowy oferowany do wypożyczenia klientom sklepów.

Jestem usatysfakcjonowana orzeczeniem Sądu Najwyższego. PIP od początku stała na stanowisku, że interpretacja przyjęta przez inspektorów pracy oraz nasz urząd jest właściwa - oceniła Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy.

Szefowa inspekcji pracy wyraziła zadowolenie, że Prokurator Generalny, a teraz Sąd Najwyższy podzielili pogląd PIP:

- Mam też nadzieję, że w przyszłości przedsiębiorcy, którzy chcieliby obchodzić zakaz handlu w niedziele, rozważą tę kwestię w kontekście zapadłego właśnie wyroku - dodała.

20 września 2023 r. odbyła się druga rozprawa (sygn. akt III KK 647/22) ws. tego samego przedsiębiorcy, łamiącego zakaz handlu w niedziele. Sąd Najwyższy ponownie przychylił się do wniosku PIP i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia w Sądzie Okręgowym w Tarnowie.

Czytaj więcej

Zbigniew Ziobro bierze się za sklepy otwarte w niedziele

Czytaj więcej

Ta sieć dalej otwiera sklepy w niedziele

Czytaj więcej

Kiedy następna niedziela handlowa?

Sklep to nie wypożyczalnia sprzętu

Sąd Najwyższy uznał zasadność wniesionych kasacji. W ustnych motywach wyroku Sąd Najwyższy podzielił stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy i Prokuratora Generalnego co do sposobu rozumienia wskazanego wyżej przepisu.

Zgodnie z interpretacją przyjętą przez oba te organy, a podzieloną przez Sąd Najwyższy, możliwość korzystania z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, nie zachodzi w sytuacji, gdy na terenie placówki handlowej zorganizowana zostanie wypożyczalnia sprzętu sportowego i rekreacyjnego, wypożyczalnia książek itp.

Przypomnijmy: w kwietniu br. Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro wniósł kasacje do wyroków uniewinniających właścicieli sklepów, których oskarżono o omijanie zakazu handlu w niedziele, rozszerzając działalność swoich placówek. 

Chodziło o trzy prawomocne wyroki wydane przez sąd na południu Polski, dotyczące sklepów spożywczych oraz alkoholowych, których właścicieli oskarżono o omijanie zakazu handlu w niedziele i święta. Otwierali oni w swoich placówkach kluby czytelnika, biblioteki, punkty informacji turystycznej czy wypożyczalnie sprzętu sportowego i jednocześnie prowadzili sprzedaż.

Wyroki opierały się na przepisie, który mówił, że „zakaz handlu w niedziele nie obowiązuje w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku”.

Sądy rejonowe uznały, że było to działanie bezprawne, jednak sądy okręgowe uchyliły te wyroki. Kasacje Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry zostały wniesione po rozpoznaniu wniosków Głównego Inspektora Pracy, który wskazywał na wadliwe rozstrzygnięcia sądów drugiej instancji. Jak stwierdzono, analiza wskazała na zasadność wniesienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia i wypowiedzenia się w tej sprawie przez Sąd Najwyższy.

Sąd Najwyższy nie miał wątpliwości, że w przepisie chodzi o handel w placówce handlowej znajdującej się w zakładzie prowadzącym działalność sportową, takim jak np. stadion czy boisko sportowe. W ocenie sądu w żaden sposób z wymienionego wyżej wyjątku nie wynika, by wyłączenie to mogło dotyczyć sytuacji polegających na otwieraniu „stanowisk o charakterze sportowym" w placówkach handlowych.

Solidarność zachęca PIP do systematycznych kontroli

- Cieszymy się z pierwszego orzeczenia i orzeczenia z dnia 20 września oraz zachęcamy PIP do systematycznych kontroli w każdą niehandlową niedzielę i nakładania coraz wyższych mandatów w przypadku nieprzestrzegania prawa. Stanowisko Sądu pokazuje jasno, że nie można urządzić stadionu, teatru czy biblioteki w sklepie spożywczym czy, jak w tym wypadku, sklepie monopolowym. Miejmy nadzieję, że będzie to przestroga dla wielu przedsiębiorców. Pamiętajmy też, że w przypadku notorycznego łamania przepisów istnieje możliwość pozbawienia prawa do prowadzenia działalności nawet na kilka lat - skomentował Alfred Bujara, przewodniczący Krajowej Sekcji Pracowników Handlu NSZZ „Solidarność”.