Świadomy konsument 2023. Kim jest?
Świadomy konsument czyli kto?
Jeszcze kilka lat temu pojęcie to oznaczało osobę, która szuka wiadomości na temat tego, jak kupować produkty, które są dobre dla zdrowia: od płodów rolnictwa ekologicznego po ubrania z naturalnej bawełny. Potem okazało się, że to za mało i trzeba raczej szukać produktów dobrych dla planety niż dla siebie, o niskim śladzie węglowym, lokalnych, z drugiej ręki, do współposiadania niż samodzielnego używania. Na tej fali zaczęły rozrastać się inicjatywy współdzielenia samochodów, hulajnóg i sukienek, kupowania w second handach, odnawiania butów i mebli.
Wzorem dla wielu firm jest Patagonia
Patagonia, jeden z czołowych producentów odzieży outdoorowej, zarabia około miliarda dolarów każdego roku na sprzedaży, ale planuje zmniejszyć produkcję nowych rzeczy. W zamian chce na dużą skalę wprowadzić sprzedaż produktów z drugiej ręki i wynajem odzieży. "Pragniemy stworzyć nową definicję sukcesu. Na przykład chcemy z niej wyeliminować wszelkie odniesienia do wzrostów w naszych wynikach sprzedaży. W tym celu musimy brać pod uwagę nowe czynniki, takie jak kompatybilność ze środowiskiem naturalnym. Ponieważ chcemy, aby nasza firma dalej istniała za jakieś sto lat – chcemy zacząć produkować mniej nowych produktów, a zamiast tego skoncentrować się na odsprzedaży produktów z drugiej ręki. W przyszłości również chcemy zacząć wynajmować odzież – mówił Ryan Gellert, szef Patagonii w wywiadzie udzielonym szwajcarskiej gazecie w 2021 roku. Pytany, czy liczy na sukces finansowy, odpowiedział: "Pragniemy stworzyć nową definicję sukcesu. Bez zysków nie będziemy mogli realizować naszej misji. A ile pieniędzy powinniśmy zarabiać? Powiedziałbym, że musi być to ilość akceptowalna i konkurencyjna. Ale nie większa. Celem Patagonii jest by stać się firmą „klimatycznie pozytywną”, która nie tylko nie produkuje żadnych emisji, lecz również usuwa je z atmosfery.
Świadomość klimatyczna czy świadomość cenowa?
W 2023 roku wiele firm także w Polsce podpisuje się pod podobnymi inicjatywami i wprowadza różne modyfikacje modelu wyznaczonego przez Patagonię, szukając własnej ścieżki. Jednak rok 2022 dla wielu społeczeństw był czasem próby. Kwestie klimatyczne ze świecznika najważniejszych tematów próbowała zepchnąć inflacja. W wielu przypadkach jej się to nieźle udawało.
Konsumenci patrzyli na swoje coraz chudsze portfele i zastanawiali się, jak w tej sytuacji mają wybierać świadomie. Z koszyków wypadała ekologiczna żywność i bawełna. Zyskiwały najtańsze marki własne i odzież z dyskontów.
Jak pokazuje badanie GfK aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich są na minusie i względem początku roku spadły o kolejne 4 p.p. Połowa badanych spodziewa się, że najbliższe miesiące przyniosą wzrost bezrobocia. Równocześnie 45,3 proc. badanych jest zdania, że inflacja wbrew zapowiedziom polityków, utrzyma dwucyfrową dynamikę, a ceny towarów i usług będą rosnąć w tempie przekraczającym 10 procent. W tej sytuacji częściej poszukujemy tańszych zamienników, sprawnie wychwytujemy promocje, a część mniej strategicznych wydatków przekładamy na przyszłość.
Czy jednak priorytet niskiej ceny, której szuka konsument oznacza, że będziemy znowu sięgali po niskiej jakości produkty, byle tylko napchać koszyk i brzuch?
Warzywa jako przykład nieświadomości
Odpowiedź może się okazać przewrotna, bo cena i zrównoważony rozwój mają właśnie okazję się spotkać. Posłużę się przykładem warzyw. 30 zł za paprykę, 30 zł za pomidory. Ok. 150 proc. drożej niż rok temu, na przednówku. Tyle płacimy obcenie na bazarach i sklepach. Ceny warzyw poddały się przymrozkom, które dotarły do ciepłej Hiszpanii i Maroka. To wyniki zmian klimatycznych. W kolejnych latach będą większe przymrozki i warzywa będą znowu droższe a nie tańsze. Może jednak zamiast szokować się ceną czerwonych pomidorów i papryki, które do naszej diety powinny wpaść dopiero latem, powinniśmy postawić na lokalność i sezonowość.
Kapusta kosztuje mniej niż 3 zł za kg a ziemniaki ok. 2 zł za kilogram. To były główne składniki diety przedwiosennej naszych dziadków, którzy doskonale znali znaczenie zrównoważonej konsumpcji, choć na pewno nie posługiwali się tym pojęciem. Jedli to co akurat było w piwnicy z poprzedniego sezonu. Ubierali się w to co uszyli lub nareperowali. Dla nas takie ograniczenie brzmi wyzywająco, ale wszystko wygląda na to, że jest to wyzwanie, które będziemy musieli podjąć.
Dziś lub jutro. Z wyboru lub z konieczności.
EEC 2023: istotne tematy dla sektora handlowego
Nowy świadomy konsument
25 kwietnia 2023 • 09:30-11:00
Czy świadomość zmian klimatycznych, społecznych niesprawiedliwości itp. wpływa znacząco na wybory konsumentów, czy nadal liczy się tylko niska cena i szybka dostawa? Czy gospodarka, branże i poszczególni producenci przygotowują się na zmiany związane z nowym podejściem konsumentów i czy życie slow naprawdę może zastąpić życie fast?
Bezpieczeństwo żywnościowe
25 kwietnia 2023 • 11:30-13:00
Wojna, kryzys klimatyczny, problemy demograficzne – czynniki decydujące o poziomie bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność w skali globalnej. Łańcuchy dostaw zachwiane już w okresie pandemii – problemy z dystrybucją żywności. Jak w tych realiach zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe? Niezawodność dostaw, ochrona zasobów ziemi, wody i różnorodności biologicznej, ograniczanie strat i marnowania żywności. Agenda ONZ „Zero głodu” i rekomendacje innych forów międzynarodowych (KE, WTO, FAO, OECD) – od wskazań do działania.